Bir Sosyalleşme ve Kişilik Oluşturma Aracı Olarak Sosyal Sınıflar

Özet

Bir sosyo-ekonomik seviye göstergesi olarak sosyal sınıf gruplaşmaları, kastlara ve renk kastlarına nazaran, kendi içerisinde, bir dereceye kadar sosyal hareketliliğe imkân veren sosyal yapı kuruluşlarıdır. En belirgin şekilleriyle şehirlerde oluşmuş olan bu gruplar, aynı zamanda birer cemaat (yerel toplum) özelliğine sahiptirler. İş, meslek, gelir, eğitim seviyesi ve benimsenen hayat tarzı bakımından farklaşmış, değişik özellikte mahalle veya semtlerde ve evlerde oturmakta olan bu gruplar, benimsedikleri genel kültürün yanında, birer grup olarak, onların tavır ve hareketlerine şekil veren, birbirleriyle olan kalıplaşmış ilişkilerini belirleyen, en belirgin şekillerini Amerika Birleşik Devletleri'nde gördüğümüz tâli-kültür kalıplarına da sahiptirler. Yazımız, tarihî bir inceleme seyri izleyerek, kabaca yüksek, orta ve aşağı olarak nitelenebilecek sosyal sınıfların ne tür tâli- kültür özelliklerine sahip olduklarını; oluşmuş bulunan bu kültürel zeminlerde ne tür sosyalleşme tekniklerinin uygulanmış olduğunu; tâli-kültürlerin bireylerin kişilikleri ve sosyo-kültürel kişilikleri üzerinde ne gibi olumlu ve olumsuz etkileri bulunabileceğini; bu etkileme ile oluşmuş status kişiliklerinin, sınıf atlama anlamında, bir dikey hareketliliğe yol açıp açmadığını; bir insanın sınıfını yükseltmesinde, başarı motivasyonu denen psikolojik mekanizmanın, aşılanan yükselme hırsının bir etkisinin bulunup bulunmadığını; ve bugünün sanayileşmiş toplumlarında sınıf atlamada öne çıkan bir faktör olarak, eğitimin, maharet sahibi olmanın, bir başka deyimle, insanî sermayenin rolünün ne olduğunu incelemeye çalışmaktadır.

1 P. Saunders, Social Theory and the Urban Question, New York: Holmes and Meier Publishers, 1981.
2 W.L. Warner and Paul S. Lund, The Social Life of a Modern Community, New Haven: Yale University Press, 1941 ve The Status System of a Modern Community, New Haven: Yale University Press, 1942; W.L. Warner and Leo Srole, The Social Systems of American Ethnic Groups, New Haven: Yale University Press, 1945; W. L. Warner and J. O. Low, The Social System of the Modern Factory, New Haven: Yale University Press, 1947; W. L. Warner, The Living and the Dead, New Haven: Yale University Press, 1959. Warner, ayrıca, bu beş ciltlik eserini özetleyerek Yankee City (1963) adıyla da yayımlamıştır.
3 Kariyerine bir sosyal antropolog olarak, sosyal yapı araştırmalarıyla başlamış olan Allison Davis, Harvard, London School of Economics ve Chicago üniversitelerinde eğitimini tamamladıktan sonra, 1930’lu yılların ortalarından itibaren renk kastlarının ve sosyal sınıfların sosyalleşme teknikleri aracılığı ile kişilik oluşması üzerine yapmış olduğu etkileri incelemeye başlamıştır. Bir psikolojik sistem olarak kültür ve sosyalleşme sırasında öğrenilmiş belirgin bir hayat tarzı olarak sosyal sınıflar üzerinde yoğun çalışmalar yürütmüştür. Zekâ testlerinin zihnî kapasiteyi ölçmekten çok, öğrenilmiş kültürü ölçmeye yönelik olduğunu söyleyerek, IQ incelemelerine ağır bir eleştri yöneltmiştir. John Dollard, R. J. Havighurst ve Gardner’ler ile birlikte, birinci sorumlu olarak yürüttüğü çalışmaların yanında, Havighurst ile birlikte yayımladığı ve bizim de araştırmalarımızda kullandığımız Father of the Man: How Your Child Gets His Personality (Boston: Houghton Mifflin, 1947) adlı kitabıyla, bir mânâda çalışmalarını bütünüyle değerlendirdiği Pyschology of the Child in the Middle Class (Pittsburg, PA.: University of Pittsburg Press, 1960) adlı kitabı, sosyal psikolojik çalışmalarının bir ürünüdür.
4 Subjektif statusu ölçmek üzere bir ölçü tekniği, bir skala da geliştirmiş olan Hyman’ın çalışmaları için, “The Psychology of Status” (Archives of Psychology, 1942, No. 269) adlı yazısı ile “The Value Systems of Different Classes: A Social Psychological Contribution to the Analysis of Stratification” adlı yazısının yer aldığı Reinhard Bendix ve Seymour M. Lipset’ın derlediği Class, Status and Power (Glencoe, Ill.: Free Press, 1953) adlı kitaba bakınız.
5 R. Centers de, Hyman gibi bir endeks düzenleyerek söz konusu ettiğimiz 1100 kişinin sınıf pozisyonunu ölçmeye çalışmıştır. Gerek bu endeks için, gerekse Centers’in özetlemeye çalıştığımız görüşleri için The Psychology of Social Classes (Princeton, N J.: Princeton University Press, 1949) adlı kitabına bakınız.
6 W. Lloyd Warner, Black Civilization, Harper and Brothers, 1937, rev. ed. 1958.
7 W. L. Warner, kitaba yazdığı “Giriş” yazısında belirttiği üzere, bu araştırma, Amerika Birleşik Devletleri’nin Deep South denen ve 10 bin kişinin üzerinde insanın yaşadığı Old City’de, karıkoca Zenci ve karı-koca beyaz dört sosyal antropolog tarafından gerçekleştirilmiştir. Yarı yarıya Zenci ve beyaz insanların yaşadığı bir cemaatinin kültürünü ve sosyal hayatını incelemeyi amaçlamıştır. Birinci baskısı 1941 yılında Chicago Universitesince yapılmış olan, 1954 yılına kadar sekiz baskı yapacak kadar ilgi görmüş bulunan bu kitabın, 1965 yılında kısaltılmış bir edisyonu daha gerçekleştirilmiştir. Allison Davis, B. B. Gardner, and M. R. Gardner, Deep South, A Study of Social Class and Color Caste in a Southern City, Chicago: University of Chicago Press, 1941.
8 John Dollard, Cast and Class in a Southern Town, New Haven: Yale University Press, 1937; Allison Davis and John Dollard, Children of Bondage, Washington, D C.: American Council on Education, 1940.
9 W. L. Warner, M. Meeker, and K. Eells, Social Class in America, Chicago: Science Recearch Associates, 1949, ss. 34-44, 131-159, özellikle 153-154.
10 W. L. Warner and P. S. Lund, The Social Life of a Modern Community, New Haven: Yale University Press, 1941, s. 88. Uygun bulmamakla birlikte, Warner ve arkadaşlarının yaptığı sınıflandırmayı, Türkçe olarak, yukarı-üst (upper-upper), yukarı-alt (lower-upper), orta-üst (upper-middle), orta-alt (lower-middle), aşağı-üst (upper-lower) ve aşağı-alt (lower-lower) şeklinde ifade etmek de mümkündür.
11 Warner, bu sonuçları, Georgia’da yapılmış olan bir araştırmanın sonuçlarıyla da karşılaştırarak, sınıf dağılımının cemaatin kurulma sürecine ve eskiliğine bağlı olarak farklı bir oran gösterdiğine işaret etmektedir: İki yukarı sınıf, toplam olarak % 4.2; yukarı-orta sınıf %22; aşağı-orta sınıf %35; yukarı-aşağı sınıf % 25; aşağı-aşağı sınıf % 10 oranında bulunmuştur. W. L. Warner, American Life: Dream and Reality, Chicago: University of Chicago Press, 1953, ss. 58-59.
12 W. L. Warner, et al., Democracy in Jonesville, Harper and Brothers, 1949, ss. 50-51.
13 A. B. Hollingshead and F. C. Redlich, Social Class and Mental Illness: A Community Study, New York: John Wiley, 1958.
14 T. E. Smith and P. B . Graham, “Socioeconomic Stratification in Family Research”, Journal of Marriage and the Family, 1995, 57, ss. 930-941.
15 M. E. Ensminger and Kate E. Fothergill, “A Decade of Measuring SES: What it Tells Us and Where to go From Here” (ss. 13-27); Marc H. Bornstein, et al., “Socioeconomic Status, Parenting, and Child Development: The Hollingshead Four-Factor Index of Social Status and the Socioeconomic Index of Occupations” (ss. 29-82), her iki yazı da , Marc H. Bornstein ve Robert H. Bradlley’in derlediği Socioeconomic Status, Parenting, and Child Development (Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum, 2003) adlı eserde, zekredilen sayfalar arasında bulunmaktadır.
16 Turhan Yörükân, Alfred Adler, Sosyal Roller ve Kişilik, 2. baskı, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2006, ss. 108-111.
17 Allison Davis, B.B. Gardner and M. R. Gardner, Deep South: A Study of Social Class and Color Caste in a Southern City, Chicago: University of Chicago Press, 1941. 1954 yılında yapılmış sekizinci baskısının kapağına alınmış olan tanıtma örneklerinden birisini oluşturmakta olan H. Aptheker’in yazısında, hiçbir kitabın tek başına bu derece ayrıntılı, tasvir edici ve doğru bir kast-sınıf sistemini resmetmediği söylenmektedir.
18 John Dollard, Caste and Class in a Southern Town, Hew Haven: Yale University Press, 1937.
19 Allison Davis and J. Dollard, Children of Bondage, Washington, DC.: American Council on Education, 1940.
20 Turhan Yörükân, “Temel Şahsiyet ve Kültür”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Dergisi, 1958-1959, 13-14, ss. 107-136.
21 R. Linton, The Cultural Background of Personality, London: Routledge and Kegan Paul, 1947.
22 Allison Davis, “Socialization and Adolescent Personality”, T.M. Newcomb ve E.L. Hartley’in derlediği Readings in Social Psychology (New York: Henry Holt and Co., 1947, ss. 139-150) adlı eserde.
23 Donald R. Cressey, “Crime”, Robert K. Merton ile R. A. Nisbet’in derlediği Contemporary Social Problems (New York: Harcourt, Brace and World, 2nd ed., 1966, ss. 157-158)adlı eserde.
24 J. Hagan and R.D. Peterson, eds.,Crime and Inequality, Stanford, A.: Stanford University Press, 1995.
25 F. Bourguignon, “Crime as a Social Cost of Poverty and Inequality: A Review Focusing on Developing Countries”, S. Yusuf ve arkadaşlarının derlediği Facets of Globalization: International and Local Dimensions of Development (Washington, DC.: World Bank, 2001, ss. 171-191) adlı eserde.
26 S. E. Bunnel, “Global Crime Calls for Global Pertnerships, “FBI Low Enforcement Bulletin, 1995, 64, ss. 6-7. Türkiye açısından yapılmış genel bir değerlendirme için, Turhan Yörükân’ın “Suça Zemin Oluşturan Yerler Olarak Şehirler veya Büyük Şehirler”, (Bilge, 2005, 45, ss. 4-16) adlı yazısına bakınız.
27 C.Cozzarelli, et al., “Attitudes Toward the Poor and Attributions for Poverty”, Journal of Social Issues. 2001, 57, ss. 207-227.
28 M. O. Hunt, “The Individual, Society, or Both? A Comparison of Black, Latino, and White Beliefs about the Causes of Poverty”, Social Forces, 1996, 75, ss.293-322.
29 A. Furnham, “Why are the Poor Always with Us? Explanations for Poverty in Britain”, British Journal of Social Psychology, 1982, 21, ss. 311-322.
30 K. B. Smith, “I Made it Because of Me: Beliefs about the Causes of Wealth and Poverty”, Sociological Spectrum, 1985, 5, ss.255-267; K. B. Smith and L. Stone, “Rags, Riches, and Bootstraps: Beliefs about the Causes of Welth and Poverty”, The Sociological Quarterly, 1989, 30, ss. 93-107.
31 J. R. Kluegel and E. R. Smith, Beliefs about Inequality: America’s Views of What is and What Ought to Be, New York: Adline De Gruyter, 1986.
32 R.I. Gelles, “The Myth of Battered Husbands and New Facts About Family Violence”, Robert L. David’in derlediği Social Problems 80-81 (Dushkin, Conn.: Guilford, 1980) adlı eserde; Contemporary Families: A Sociological View, Thousand Oaks, Calif.: Sage 1995; R. J. Gelles and Clair P. Cornell, Intimate Violence in Families, 2nd ed., Beverly Hills, Calif.: Sage, 1990.
33 Steven Stack, “Suicide: A Decade Review of the Sociological Literature”, Deviant Behavior, 1982, 4, ss. 49-51; Steven Platt, “Unemployment and Suicidal Behavior”, Social Science and Medicine, 1984, 19, ss. 93-115.
34 N. W. Aldrich, Old Money: The Mythology of America’s Upper Class, New York: Vintage Books, 1989.
35 Anthony R. Harris and L. R. Meidlinger, “Criminal Behavior: Race and Class”, Joseph F. Sheley’in derlediği Criminology: A Contemporary Handbook (Belmont, CA.: Wadsworth, 1995) adlı eserde.
36 Çocuk bakımı konusuyla ilgili olarak, Allison Davis’in bazen Robert J. Havighurst ile birlikte yayımladığı, büyük çoğunluğu American Sociological Review adlı dergide yayımlandıktan sonra, Clyde Kluckhohn ve Henry A. Murray’ın derlediği Personality in Nature, Society and Culture (New York: Alfred A. Knopf, 1950) adlı kitapta tekrar yayımlanmış olan “Social Class and Color Differences in Child-rearing” (ss. 252-264) ve “American Status Systems and the Socialization of the Child” (ss. 459-468) adlı yazılarıyla, Roger G. Barker ve arkadaşlarının derlediği Child Behavior and Development (New York: McGraw-Mill, 1943) adlı kitaba alınmış “Child Training and Social Class” (ss. 617-619) adlı yazısına ve Harvard Üniversitesi’nin, 1948 yılında yayımladığı Social Class Influences upon Learning adlı kitabına bakınız.
37 A. C. Kinsey, at al., Sexual Behavior in the Human Male, Philadelphia: W. B. Sanders, 1948. Bu kitabın 10’uncu bölümüne bakınız.
38 Dennis Gilbert, and J. A. Kahl, American Class Structure, 4th ed. , Belmont, CA.: Wadsworth, 1993; David, B. Grusky, Social Stratification: Class, Race, and Gender in Sociological Perspective, 2nd ed., Boulder, CO.: Westview, 2001; M. Bartley, Health Inequality: An Introduction to Theories, Concepts and Methods, Cambridge: Polity Press, 2004.
39 M. A. Straus, R. J. Gelles, and S. K. Steinmetz, Behind Closed Doors: Violence in the American Family, Garden City, New York: Doubleday, 1980; M. A. Straus, Physical Violence in American Families, New Brunswick, NJ.: Transaction, 1995.
40 August B. Hollingshead, Elmtown’s Youth: The Impact of Social Classes on Adolescents, New York: John Wiley, 1949, ss. 443-445. Hollingshead, kitabının “Özet ve Sonuçlar” bölümünde, çocuğun, böylece 1) kendisi, 2) toplumun sosyal yapısı, 3) edineceği uygun status ve roller ile bu yapı içerisindeki yeri 4) tasvip edilen ve edilmeyen davranış şekilleri ve 5) kanunları ve ahlâk kurallarını, normları (mores) ihlâl ettiği zaman ne yapacağı, neyi arzu edeceği hakkında fikir edinme imkânlarına kavuşmuş olduğunu söylemektedir.
41 A. B. Hollingshead, age, 1949, ss. 282-287.
42 M. L. Kohn, “Social Class and Parental Values”, American Journal of Sociology, 1959, 64, ss. 337- 351; “Social Structure and Personality: A. Quintessentially Sociological Approach to Social Psychology”, Social Forces, 1989, 68, ss. 26-33.
43 A. Inkeles, “Industrial Man: The Relation of Status to Experiance, Perception and Value”, American Journal of Sociology, 1960, 66, ss. 1-31.
44 J. R. H. Tudge, at al., “Parents’ Child Rearing Values and Beliefs in the United States and Russia: The Impact of Culture and Social Class”, Infant and Child Development, 2000, 9, ss. 105-121.
45 C. D. Ryff, “The Place of Personality and Social Structure Research in Social Psychology”, Journal of Personality and Social Psychology, 1987, 53, ss. 1192-1202.
46 H. G. Gough, “New Dimension of Status I. Development of a Personality Scale”, American Sociological Review, 1948, 13, ss. 401-409; “A New Dimension of Status II. Relationship of St. Scale to Other Variables”, American Sociological Review, 1948. 13 , ss. 534-537.
47 R. Centers, The Psychology of Social of Classes , Princeton, N J.: Princeton University Press, 1949.
48 A. Gesell and E. E. Lord, “Psychological Comparison of Nursery School Childran from Homes of Low and High Economic Status”, Journal of Genetic Psychology, 1927, 34, ss. 339-354.
49 A. Green, “The Middle Class Male Child and Neurosis”, American Sociological Review, 1946, 11, ss 31-41.
50 A. B. Hollingshead and F. C. Redlich, Social Class and Mental Illnes, New York: J. Wiley, 1958.
51 L. Srole, at al., Mental Health in the Metropolis: The Midtown Manhattan Study, rev. and enlarged ed., New York: Harper and Row, 1975.
52 N. E. Adler, at al, “Socioeconomic Status and Health: The Challenge of the Gradient”, American Psychologist, 1994, 49, ss. 15-24; T. Wohlferth, “Socioeconomic Ineqality and Psychopathology: Are Socioeconomic Status and Social Class Interchangeable?”, Social Science and Medicine, 1997, 45, ss. 399-410.
53 E. B. Ovens, et al, “Relations Between Infant Irritability and Maternal Responsiveness in Lowincome Families”, Infant Behavior and Development, 1998, 21, ss. 761-778.
54 D. C. Van den Boom, “Neonatal Irritability and the Development of Attachment”, G. A. Kohnstamm ve arkadaşlarının derlediği Temperament in Childhood (Chichester, UK.: John Wiley, 1989, ss. 299-318) adlı eserde; “An Experimental Manipulation of Sensitive Responsiveness Among Lower-class Mothers with Irritable Infants”, Child Development, 1994, 65, ss. 1457-1477.
55 W. Waller, The Sociology of Teaching, New York: John Wiley, 1932.
56 W. F. Cottrell, The Railroaders, Stanford: Stanford University Press, 1940.
57 E.C. Hughes, “Personality and the Division of Labor”, American Journal of Sociology, 1928, 33, ss. 754-768; “Institutional Office and the Person”, American Journal of Sociology, 1937, 43, ss. 404-414.
58 R. K. Merton, “Bureaucratic Structure and Personality”, Social Forces, 1940, 18, ss. 560-568.
59 P. Sorokin, Society, Culture and Personality: Their Structure and Dynamics, New York: Harper and Brothers, 1947.
60 M. L. Kohn, “Social Class and the Exercise of Parental Authority, American Socioligical Review, 1959, 24, ss. 352-366; “Social Class and Parental Values”, American Journal of Sociology, 1959, 64, ss. 337-351; Class and Conformity: A Study of Values, Homewood, Ill.: Dorsey Press, 1969.
61 L. W. Hoffman, “Work, Family, and the Socialization of the Child”, R Parke ve arkadaşlarının derlediği Review of Child Development Research, Vol. 7 (Chicago: University of Chicago Press, 1984, ss. 223-282) adlı eserde; “Work, Family, and the Child”, M. S. Pallak ve R. O. Perloff’un derlediği Psychology and Work (Washington, DC.: American Psychological Association, 1986, ss. 169-220) adlı eserde.
62 E. G. Meneghan and T. L. Parcels, “Social Sources of Change in Children’s Home Environments: The Effects of Parental Occupational Experiences and Family Conditions”, Journal of Marriage and the Familiy, 1991, 57, ss. 69-94.
63 M. L. Kohn, “Social Class and Exercise of Parental Authority”, American Sociological Review, 1959, 24, ss.352-366; Class and Conformity: A Study in Values, Homewood, Ill.: Dorsey Press, 1969.
64 M. L. Kohn and C. Schooler, “Occupational Experience and Psychological Functioning: An Assessment of Reciprocal Effects”, American Psychological Review, 1973, 38, ss.97-118; “Job Conditions and Personality: A Longitudinal Assessment of Their Reciprocal Effects”, American Journal of Sociology, 1982, 87, ss. 1257-1285. Ayrıca, C. Schooler’ın, “Culture and Social Structure: The Relevance of Social Structure to Cultural Psychology”, Shinobu Kitayama ile Dov Cohen’in derlediği, Handbook of Cultural Psychology (New York: Guilford Press, 2007, ss. 370-388) adlı kitapta yer almış olan yazısına bakınız.
65 E. G. Menaghan and T. L. Parcel, “Social Sources of Change in Children’s Home Environments: The Effects of Parental Occupational Experiences and Family Conditions”, Journal of Marriage and the Family, 1991, 57, ss. 69-94.
66 T. L Parcel and E. G. Menagman, Parent’s Jobs and Children’s Lives, New York: deGruyer, 1994.
67 M. H. Bornstein and C. Tamis-LeMonda, “Maternal Responsiveness and Infant Mental Abilities: Specific Predictive Relation”, Infant Behavior and Development, 1997, 20, ss. 283-296.
68 C. Tamis-Le Monda and M. H. Bornstein, “Maternal Responsiveness and Early Language Aquisition”, R. V. Kail ve H. W. Reese’nin derlediği Advances in Child Development and Behavior (San Diego, CA.: Academic Press, 2002, ss. 89-127) adlı eserde.
69 M. L. Rodrigues, et al. , “A Contextual Approach to the Development of Self-regulatory Competencies: The Role of Maternal Unresponsivity and Toddler’s Negative Affect in Stressful Situation”, Social Development, 2005, 14, ss. 136-157.
70 4 W.L. Warner, et al., Who Shall be Educated? The Challenge of Unequal Opportunities, London: Kegan Paul, 1946, ss. 32-33.
71 M. I. Herskovits, Man and His Works, New York: Knopf, 1948.
72 C. Kluckhohn, “Theoretical Bases for an Empirical Method of Studying the Acquisition of Culture by Individuals”, Man, 1939, 39, ss. 98-105.
73 W. Lloyd Warner and. J. C. Abegglen, Occupational Mobility in American Business and Industry, 1928- 1952., Universty of Minnesota Press, 1955, s.66.
74 J. A. Kahl, The American Class Structure, New York: Holt, Rinehart, and Winston, 1957; “Education and Occupational Aspirations of ‘Comman Man’ Boys”, Harvard Edutional Review, 1953, 23, ss. 186-203.
75 W. Lloyd Warner and J.C. Abegglen, age, 1955, s. 90, 96.
76 G. Maruyama, “Disparities in Educational Opportunities and Outcomes: What Can We Do?”, Journal of Social Issues, 2003, 59, ss 653-676.
77 K. Denton and J. West, “Children’s Reading and Mathematics Achievement in Kindergarten and First Grade”, Educational Statistics Quarterly, 2002, 18. İnternet aracılığı ile de ulaşılabilir (January 18, 2004).
78 Chris Hamnett, “Social Segration and Social Polarization”, Ronan Paddison’un derlediği Handbook of Urban Studies (London: Sage Publications, 2001, ss. 162-176, 166) adlı eserde.
79 R. Sennet and J. Cobb, The Hidden Injuries of Class, New York: Knopf, 1972.
80 S. Lawler, “‘Getting Out and Getting Away’: Women’s Narratives of Class Mobility”, Feminist Review, 1999, 63, ss. 3-34.
81 Fred L. Strodtbeck, “Family Interaction, Values, and Achievement”, D.C. McClelland ve arkadaşlarının derlediği Talent and Society (Princetion, N J.: D. Van Nustrand Co., 1958) adlı eserde. B.C. Rosen, “Race, Ethnicity, and the Achievement Syndrome”, American Sociological Review, 1959, 24, ss. 47-60.
82 B. S. Boneva ve H. Frieze’nin yapmış olduğu bir araştırma, göç etmeyi düşünmeyenlere nazaran, göç etmeyi amaçlamış olan kimselerin başarı ve güç motivasyonlarına yüksek derecede, affilation motivasyonuna ise düşük seviyede sahip olduklarını ortaya koymuştur. Yüksek başarı peşinde koşanlar, rutin olandan kaçınmak istedikleri için göç etmişlerdir. Yüksek güç sahibi olmak için göç etmiş olanlar ise, risk almak suretiyle, organize olmak ve başkalarını etki altında bırakmak amacıyla göç etmeyi düşünmüşlerdir, “Toward a Concept of a Migrant Personality”, Journal of Social Issues, 2001, 57, ss 477-491.
83 Bu testin 1951 yılından bu yana başarılı uygulamalarına şahit olunmuş ve test, W. D. Spangler’in yaptığı bir çalışma ile geçerliliğini (validity) kanıtlamıştır. “Validity of Questionnaire and TAT Measures of Need for Achievement: Two Meta-analyses”, Psychological Bulletin, 1992, 112, ss. 140-154.
84 D. C. McClelland, Motivational Trends in Society, Morristown, NJ.: General Learning Press, 1971 s. 75.
85 D.C. McClelland, at al., Achievement Motive, 2 nd ed., New York: Irvington, 1976.
86 D. C. McClelland and C. E. Franz, “Motivational and other Sources of Work Accomplishments in Mid-life: A Longitudinal Study”, Journal of Personality, 1992, 60, ss. 679-707.
87 B. C. Rosen, “The Achievement Syndrome: A Psychocultural Dimension of Social Stratification”, American Sociological Review, 1956, 21, ss. 203-211. John W. Atkinson, ed., Motives in Fantasy, Action, and Society, Princeton, N J.: Van Nostrand, 1958, ss. 495-508.
88 B.C. Rosen, “Race, Ethnicity, and the Achievement Syndrome”, American Sociological Review, 1950, 24, ss. 47-60.
89 L. Moulin, “The Nobel Prizes for the Sciences, 1901-1950”, British Journal of Sociology, 1955, 6, ss. 246-263.
90 M. Winkleby, et al., “Socioeconomic Status and Health: How Education, Income, and Occapation Contribute to Risk Faktors for Cardiovascular Desease”, American Journal of Public Health, 1992, 82, ss. 816-820; C. Ross and C. Wu, “The Links Beetveen Education and Health”, American Sociologicol Review”, 1995, 60, ss. 719-745.