Romandan Tiyatroya: Yaprak Dökümü, Eski Şarkı
Hayrunisa TOPÇU
Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Yeni Türk Edebiyatı Ana bilim Dalı
Anahtar Kelimeler: Reşat Nuri Güntekin,tiyatro,roman,Yaprak Dökümü,Eski Hastalık,Eski Şarkı.
Özet
Reşat Nuri Güntekin, Türk edebiyatının en üretken yazarlarından biridir. Özellikle roman ve tiyatro türünde birçok eseri vardır. Tiyatro konusunda dekordan oyun yazarına kadar her alanda kafa yormuş ve bu konuda birçok makale yazmıştır. Yaprak Dökümü ve Eski Hastalık isimli romanları, kendisi tarafından tiyatro oyunu haline getirilmiştir. Yaprak Dökümü, roman olarak 1930'da yayınlanmış, 1943-1944 yıllarında sahnelenmiştir. Eski Hastalık, roman olarak 1938'de yayınlanmış, 1951'de ise Eski Şarkı adıyla tiyatro oyunu olarak sahnelenmiştir. Bir romanın tiyatro eserine dönüştürülmesi sırasında özellikle teknik açıdan birtakım değişiklikler yapmak gerekir. Romandan Tiyatroya: Yaprak Dökümü, Eski Şarkı adlı yazıda bu değişimler olay örgüsü, kişiler, zaman, mekan kavramları açısından değerlendirilmiş, romandan tiyatroya aktarılan eserler için kuramsal bir zemin oluşturulmaya çalışılmıştır. Ardından, adı geçen romanlarla tiyatro oyunlarının karşılaştırılması yapılarak aralarındaki farklar belirlenmiş ve dönüştürme işlemi sırasında kullanılan yöntemlerin ortaya çıkarılması hedeflenmiştir. Sonuçta, eserler arasındaki farkların neden kaynaklandığı, eserlere etkilerinin neler olduğu tartışılmıştır.
1 Turgut Özakman “tür” sözcüğüyle tiyatro oyunundan ve senaryodan bahsetmektedir.
2 Ayrıntılı bilgi için bakınız: Sağlık 2001: 124-158.
3 İnci Enginün’ün hazırladığı eserden faydalanılmıştır.
4 Ayrıntılı bilgi için bakınız: Güntekin 1976: 117-121.
5 Ayrıntılı bilgi için bakınız: Özakman 2009: 201-202.
6 Ayrıntılı bilgi için bakınız: Töre 2006: 212-218.