Bahtiyar Vahapzadenin “Gülüstan” Manzum Hikâyesinde Milli Bağımsızlık Teması

Özet

Bu çalışma, Bahtiyar Vahapzade'nin ikiye bölünmüş Azerbaycan'ın kaderinden bahs eden ''Gülüstan'' şiirinin mazmun ve şiirsel yapısının tahlilini ele almaktadır. Çalışmada, Bahtiyar Vahabzade'nin şiirsel dehası ve şiirlerinin yapısı muhteşem sanat ve yaratıcılık olayı gibi gösterilmektedir. Eserin ''Gülüstan'' adı, vaktiyle Ruslarla Farslar (Rusya ile İran) arasında Gülüstan mıntıkasında yapılmış anlaşmaya işaret eder. Burada Azerbaycan'ın tarihî kaderine balta vuranlar kendi adı ve adresi ile gösterilmiştir.

Sovyetler döneminde, Kuzey Azerbaycan'ın 1813 yılında Rusya ile İran arasında yapılmış anlaşma ile eski Rus İmparatorluğu'nun içinde kalması resmî kurumlar tarafından Azerbaycan halkının mutluluğu gibi gösterilmiştir. Ancak Bahtiyar Vahapzade bu yalan siyasete itiraz ederek şiirde bu siyasetin iç yüzünü açmış, onu aşkar ifşa etmiş, ''gözlüklü'' Rusla ''topsakal'' Fars arasında bölünen Azerbaycan'ın feci durumunu olduğu gibi göstermiştir.

Çalışmanın bir sonucu olarak, Sovyet İmparatorluğu'nun halklar hapishanesi olması, Stalinizmin kaç milyonlarca insanı sorusuz, sebepsiz olarak duvarlara sıkarak kurşunlaması eserin alt yapısı olarak yansıtılmaktadır.

1 Vahapzade, B., Seçilmiş Eserleri, Azerneşr, Bakü: 1974, C.1. sf. 9.
2 Vahapzade, B., age, sf.77.
3 Vahapzade, B., age, 76.
4 Vahapzade, B., age, 78.
5 Vahapzade, B., age, 79.
6 Vahapzade, B., age, 78.
7 Vahapzade, B., age, 79.
8 Vahapzade, B., age, 79. 9 Vahapzade, B., age, 80.
10 Vahapzade, B., age, 80.
11 Vahapzade, B., age, 80.
12 Vahapzade, B., age, 80.
13 Vahapzade, B., age, 80.
14 Vahapzade, B., age, 80.
15 Vahapzade, B., age, 80.
16 Vahapzade, B., age, 80.
17 Vahapzade, B., Payız Düşünceleri, Yazıçı Neşriyatı, Bakü: 1981, sf.7.
18 Vahapzade, B., age, 80.
19 Vahapzade, B., age, 81.
20 Vahapzade, B., age, 81.
21 Vahapzade, B., age, 80.
22 Vahapzade, B., age, 80.
23 Vahapzade, B., age, 80.
24 Vahapzade, B., age, 80
25 Vahapzade, B., age, 81.
26 Vahapzade, B., age, 81.