Atatürk Döneminde Kayseri Halkevi Tarafından Düzenlenen Cumhuriyet Bayramı Kutlama Törenleri

Özet

Halkevleri, 19 Şubat 1932'de Cumhuriyet rejimini ve devrimleri halka götürmek amacıyla kurulmuş, 1932-1950 yılları arasındaki zaman diliminde toplumu Cumhuriyet'in ortaya koymuş olduğu ilkeler doğrultusunda yetiştirme ve geliştirme yolunda önemli roller oynamış olan bir kültür kurumudur. 24 Haziran 1932 tarihinde törenlerle açılan Kayseri Halkevi, Cumhuriyet'in ortaya koymuş olduğu ilkeleri halka götürmede ve halka benimsetmede, devlet-halk bütünleşmesinin sağlanmasında önemli görevler üstlenmiştir. Bu çalışmada Kayseri Halkevi tarafından Atatürk döneminde (1932, 1935, 1936, 1937 ve 1938) organize edilen cumhuriyet bayramı kutlama törenlerinin nasıl bir program dâhilinde yapıldığı tespit edilmeye çalışılmıştır.

1 Mustafa Şanal, “Türk Kültür Tarihi İçerisinde Kayseri Halkevi ve Faaliyetleri”, Milli Eğitim, Sayı:161, s.37–60; Sefa Şimşek, Bir İdeolojik Seferberlik Deneyimi Halkevleri 1932–1951, Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul 2002, s.1–266; Mustafa Şanal, “Atatürk Döneminde Kayseri Halkevi ve Faaliyetleri (1932–1938)”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt: XXII, Mart-TemmuzKasım–2006, Sayı:64–65-66, s.261-292; Mustafa Şanal, Kayseri Halkevi ve Faaliyetleri (1932-1950), Kayseri Büyükşehir Belediyesi yayınları, No:53, 2007, s.1-222.
2 Kayseri Vilayet Gazetesi, ilk olarak 1914 yılında yayınlanmaya başlanmıştır. 1949 yılına kadar Pazartesi ve Perşembe günleri yayınlanmış, bu yıldan itibaren ise hafta sonları hariç günlük olarak yayınlanmıştır. 1952 yılında Yeni Kayseri gazetesinin yayınlanması ile Kayseri Vilayet Gazetesi’nin yayınlanmasına son verilmiştir. (Ali Rıza Önder, Kayseri Basın Tarih, Kayseri İşçi Kredi Bankası Kültür Yayınları, No.2, Ayyıldız Matbaası, Ankara 1972, s.53–56.)
3 Kayseri Vilayet Gazetesi, Sekizinci Sene, No: 664, 23 Haziran 1932.
4 Halit Erkiletlioğlu, Kayseri Yakın Tarihinden Notlar, Kayseri, Kasım 1998, s.68–69.
5 Kayseri Halkevi Armağanı, 9 Birinciteşrin, Kayseri 1933, s.9.
6 Kayseri Gazetesi,31 Teşrinievvel 1932, Sayı:701, Sene: 8.
7 Kayseri Gazetesi,31 Teşrinievvel 1932, Sayı:701, Sene: 8.
8 Kayseri Gazetesi, 31 Teşrinievvel 1932, Sayı: 701, Sene: 8; Mustafa Şanal, “Kayseri Gazetesi’ne Göre Atatürk Döneminde Kayseri’de Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 2004–2, Sayı: 17, s.119–128.
9 Kayseri Gazetesi, 28 Birinciteşrin 1935, Sayı: 999, Sene:11; “Cumhuriyet Bayramının On İkinci Yıl Dönümü Kutlama Programı”, Kayseri Vilayet Gazetesi, 28 Birinciteşrin 1935.
10 “Cumhuriyet Bayramının On İkinci Yıl Dönümü Kutlama Programı”, Kayseri Vilayet Gazetesi, 28 Birinciteşrin 1935.
11 Kayseri Gazetesi, 28 Birinciteşrin 1935, Sayı:999, Sene:11.
12 Kayseri Gazetesi, 28 Birinciteşrin 1935, Sayı:999, Sene:11.
13 Kayseri Gazetesi, 28 Birinciteşrin 1935, Sayı:999, Sene:11.
14 “Cumhuriyet Bayramının On ikinci Yıldönümü Münasebetiyle Büyüklerimizden Alınan Tel Yazısı”, Kayseri Vilayet Gazetesi, 4 İkinciteşrin 1935, No: 1000.
15 “Cumhuriyet Bayramının On İkinci Yıl Dönümü Kutlama Programı”, Kayseri Vilayet Gazetesi, 28 Birinciteşrin 1935.
16 1932–1935 yılları arasında Kayseri Halkevi Başkanlığı görevi Kayseri Milletvekili Reşit Özsoy Bey tarafından yapılmıştır. Reşit Beyin C.H.P. İl Başkanı olması üzerine 1935 yılının ikinci yarısından itibaren Halkevi Başkanlığına Avukat Naci Özsan getirilmiştir.
17 “Halkevi Başkanı Naci Özsan’ın Konuşması”, Kayseri Vilayet Gazetesi, 4 İkinciteşrin 1935, No: 1000.
18 Kayseri Gazetesi, 28 Birinciteşrin 1935, Sayı: 999, Sene: 11.
19 “Mavi Yıldırım Piyesi Halkevi Sahnesinde”, Kayseri Vilayet Gazetesi, 4 İkinciteşrin 1935, No: 1000; Mustafa Şanal, “Kayseri Gazetesi’ne Göre Atatürk Döneminde Kayseri’de Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 2004-2, Sayı: 17, s.119-128.
20 Kayseri Gazetesi, 26 Birinciteşrin 1936, Sayı:1099, Sene:12.
21 Kayseri Gazetesi, 26 Birinciteşrin 1936, Sayı:1099, Sene:12.
22 Kayseri Gazetesi, 26 Birinciteşrin 1936, Sayı:1099, Sene:12.
23 Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Cumhuriyet Arşivi, Belge No:409.1.837.810.2,Dosya No: 5. Büro, s.93-94.
24 Kayseri Gazetesi, 26 Birinciteşrin 1936, Sayı:1099, Sene:12.
25 Kayseri Gazetesi, 26 Birinciteşrin 1936, Sayı: 1099, Sene: 12; Mustafa Şanal, “Kayseri Gazetesi’ne Göre Atatürk Döneminde Kayseri’de Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 2004-2, Sayı: 17, s.119-128.
26 Kayseri Gazetesi, 21 Birinciteşrin 1937, Sayı:1185, Sene:13.
27 Kayseri Gazetesi, 21 Birinciteşrin 1937, Sayı:1185, Sene:13.
28 Kayseri Gazetesi, 21 Birinciteşrin 1937, Sayı:1185, Sene:13.
29 Kayseri Gazetesi, 21 Birinciteşrin 1937, Sayı:1185, Sene:13.
30 Kayseri Gazetesi, 4 İkinciteşrin 1937, Sayı: 1189, Sene: 13.
31 Kayseri Gazetesi, 4 İkinciteşrin 1937, Sayı: 1189, Sene: 13; Mustafa Şanal, “Kayseri Gazetesi’ne Göre Atatürk Döneminde Kayseri’de Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 2004-2, Sayı: 17, s.119-128.
32 Kayseri Gazetesi, 27 Birinciteşrin 1938, Sayı: 1286, Sene: 14.
33 Kayseri Gazetesi, 27 Birinciteşrin 1938, Sayı: 1286, Sene: 14.
34 Kayseri Gazetesi, 27 Birinciteşrin 1938, Sayı:1286, Sene:14; Mustafa Şanal, “Kayseri Gazetesi’ne Göre Atatürk Döneminde Kayseri’de Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl:2004-2, Sayı:17, s.119-128.