Ala-Yuntlu Halılarından (Muğla-Marmaris) Üç Örnek
Nuran SAY
Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Resim-iş Bölümü Anabilim Dalı Öğretim Üyesi.
Anahtar Kelimeler: Marmaris,dokuma,halı,Ala-yuntlu
Özet
Türkler birer estetik değer olan dokumalara, günlük hayatlarının her alanında yer vermiştir. Marmaris'te yaşayan Ala-Yuntlu'lara ait üç halı da bu anlayışla ütetilmştir. Renk, bezeme, tasarım ve malzeme kullanımıyla, tarafımızca incelenen örnekler geleneksel yapıya sahip olduğundan, kültür tarihimizdeki haklı yerini almalıdır.
1 Uykucu 1970, s. 9; Göker 1971, s. 56.
2 Müştakhan 1968, s. 43.
3 Göker 1971, s.59; Tuğlacı 1985, s.237: Wittek 1986,s.l66
4 Göker 1971, s. 22 “İlk Çağ’da Karye denilince, Anadolu’nun güney batısına rastlayan Dalaman Çayı ile Büyük Menderes nehirleri arasındaki bölge akla gelirdi. Bölgenin batısı ve güneyi ise Ege ve Akdeniz ile çevrilidir.
5 Tuğlacı 1985, s.237
6 Arseven1951-1959, s. 165’de; 1300-1425 (Aydın Sultanhisar, Milas ve havalisi) Menteşe Beyliği, Osmanlı İmparatorluğu tarafından Yıldırım Bayezid zamanında ortadan kaldırılmıştır. Kızıltan 1958, s.98; Sümer 1972, s. 131; Uzunçarşılı 1984, s.74, 75, 82; Wittek 1986, s.74, 107, 123, 169.
7 Çelebi 1983, s.26; Tuğlacı 1985, s.237.
8 Göker 1971, s. 212.
9 Uykucu 1970, s.57; “Marmaris”, Ana Britannica Genel Kültür Ansiklopedisi, 1989 C. 15 s. 372
10 Benerli 1949, s. 57-59 (57); Aslanapa 1978, s. 9; Acar (Tarihi bilinmiyor), s. 1.
11 Benerli 1949), s. 2-23 (2); Aslanapa 1961, s. 13; Haack 1975, s. 19: Kuruyazıcı- Alsaç 1981, s. 781-782
12 Benerli 1949, s. 2-23 (23); Yetkin 1974, s. 11; Yağan 1978, s. 46.
13 Ersoy 1990, s. 3-7 (3).
14 Edrman 1960, s. 85-86; Özgirgin 1971, s. 2; Denny 1979, s. 9-21 (9).
15 Aslanapa 1961, s.14; Diyarbekirli 1972, s. 132.
16 Özgirgin 1971, s. 2; Diyarbekirli 1972, s. 132; Yetkin 1974, s. 12; Deniz İ982, s. 9’da; Pazırık halısının MÖ III-II yüzyılda, çok ince yünden, Gördes düğüm tekniğiyle dokunduğu belirtilmektedir: Diyerbekirli 1984, s. 1-8 (1); Sümer 1984), s.44.
17 Aslanapa 1961, s.14; Aslanapa-Durul 1974, s.55-56; Öney 1978, s.125.
18 Aslanapa 1961, s. 51; Durul 1982, s. 26; Demiriz 1982, s. 910
19 Turan 1951, s. 447-457 (450); Aslanapa 1961, s. 8; Acun 1988, s. 182-220 (192).
20 Aslanapa 1961, s. 16
21 Aslanapa 1961, s. 16, 23; Acar 1975, s. 22; Denny 1979, s. 25.
22 Aslanapa 1997, s.18-24 (22).
23 Aslanapa 1961, s.17.
24 Yetkin 1991,s.191.
25 Aslanapa 1961, s. 27; Aslanapa 1978, s. 65; Kuruyazıcı-Alsaç 1981, s. 781; Demiriz 1982, s. 911.
26 Aslanapa-Durul 1984, s. 78-80; Aslanapa 1978, s. 107, 153; Demiriz 1982, s. 911; Aslanapa 1984, s.354; Aslanapa, 1997, s.18-24 (24).
27 Yetkin 1991,s.192-193.
28 Deniz 1982, s. 151.
29 Sümer 1964, s.358387; Durul 1969, s.2; Sümer 1972, s.51, 181, 214, 220, 350, 351; Özgirgin 1971, s. 7.
30 Acar (Balpınar) 1982, s. 16; Durul 1985, s. 11.
31 Çakmakoğlu (Kuru) 1984, s. 55-62 (56).
32 Bodur 1984, s, 73-81(78).
33 Yetkin 1991, Levha 1, 51, 44, s.125.
34 Tural 1998, s.19-21 (19).
35 Öztürk 1992, s.21; Deniz 1999, s. 111-114 (Resim 11,13).