Mustafa Necati Sepetçioğlu’nun Tarihî Roman Anlayışı ve Türk Edebiyatında Tarihî Roman Geleneğindeki Yeri
S. Dilek YALÇIN ÇELİK
Hacettepe Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü / Ankara
Anahtar Kelimeler: Mustafa Necati Sepetçioğlu,tarihî roman,dizi roman,Türk edebiyatı,edebiyat eleştirisi
Özet
Tiyatro, hikâye ve roman yazarı olarak tanınan Mustafa Necati Sepetçioğlu (1932-2006), yazdığı tarihî romanlar ile edebiyatımıza bu alanda, önemli eserler kazandırmıştır. Yazar, tarihî romanlarını, 1971 ve 1992 yılları arasında kaleme almıştır. Tarihî bilgiyi bir bütün olarak kavrayan, millî birlik ve beraberliği esas alan, Türk kültürünü genç kuşaklara aşılamayı kendisine hedef edinen, Sepetçioğlu seri romanlar yazar. Seri romanların her biri, Türklerin Anadolu'ya geliş sürecinden başlayarak günümüze kadar uzanan süreç içerisinde, Türk tarihinin bir dönemini kendisine konu olarak alır ve bütüncül, resmî tarih anlayışını bu yolla, okuruna aktarmayı amaç edinir.
1 Ahmet Refik tarihî roman yazmamıştır. Reşat Ekrem Koçu popüler tarih kitapları yazmanın yanında, tarihî romanlar da kaleme almıştır.
2 Klâsik roman kurgusu ve popüler tarzın egemen olduğu romanlar için bakılabilir Sağlık 2002: 145-165.
3 Listede yazarın tüm romanları verilmiştir: Sağırdere (1955), Esir Şehrin İnsanları (1956), Yediçınar Yaylası (1958), Köyün Kamburu (1959), Esir Şehrin Maphusu (1962), Kelleci Mehmet (1962), Yorgun Savaşçı (1965), Bozkırdaki Çekirdek (1967), Devlet Ana (1967), Kurt Kanunu (1969), Büyük Mal (1970), Yol Ayrımı (1971), Namusçular (1974), Karılar Koğuşu (1974), Hür Şehrin İnsanları (1976), Damağası (1977), Bir Mülkiyet Kalesi (1977).
4 Liberal kapitalist sermayenin, küreselleşmenin ve alt iktidar odaklarının edebiyatı etkilemesi konusunda bakılabilir: Yener 2005, Hece dergisi 2004 (sayı: 90-91-92) Edebiyat-Siyaset Özel sayısı ve Hece dergisi 2005 (sayı: 103) Edebiyat ve İktidar İlişkisi Özel Sayısı.
5 Mustafa Necati Sepetçioğlu’nun romanları: Dünkü Türkiye Dizisi içerisinde; Kilit (1971), Anahtar (1973), Kapı (1973), Konak (1974), Çatı (1974), Üçler-Yediler-Kırklar (1975), Bu Atlı Geçide Gider (1977), Geçitteki Ülke (1978), Darağacı (1979), Ebemkuşağı (1980), Sabır (1980), Gece Vaktinde Gün Dönümü (1980). Bugünkü Türkiye Dizisi içerisinde; Cevahir ile Sadık Çavuş’un Buğday Kamyonu (1977), Karanlıkta Mum Işığı (1980), Güneşin Dört Köşesi (1983). Yakın Devrin Tarihi ile ilgili romanı; Çanakkale I Geldiler, 2 Gördüler, 3 Döndüler (1989). Kıbrıs tarihinin romanı; Sabır Ağacı (8 cilt, 1992).
6 Saim Kaptan bilgileri, Mustafa Necati Sepetçioğlu’nun I. Millî Mevlana Kongresi’ndeki konuşmasından alarak özetlemektedir.
7 Buradaki ideoloji kavramı ile kasdedilenin siyasî iktidar odakları olmadığına ve siyasal iktidarla ilintili edebiyattan söz edilmediğine bir kez daha dikkati çekelim. Bu noktada Faucault’nun görüşlerini tezimizi desteklemek adına buraya alabiliriz: “... insan öznesinin sadece üretim ilişkileri ve anlam bağlantıları içinde yer almadığını, çok karmaşık iktidar ilişkileri içinde de konumlanmış olduğunu çok geçmeden farketmemdi. Ekonomi tarihi ve kuramı üreten ilişkilerini, dilbilim ve göstergebilim anlam bağlantılarını incelemek için gerekli araçları sağlarken, iktidar ilişkilerini inceleyecek araçlardan yoksun olduğumuzu gördüm. İktidarı, ya sadece hukuksal modeller temelinde (iktidarı meşrulaştıran nedir?), ya da kurumsal modellerden hareketle (devlet nedir?) düşünegelmiştik. Bu iktidar tanımını öznenin nesneleştirilişini incelemekte kullanabilmek için, tanımın boyutlarını genişletmek gerekiyordu.” (Faucault 1998: 151-152)
8 Metnin aslı Şerif Aktaş’ın (1983) makalesinden alıntılanmıştır.
9 Argunşah (1990, 2002, 2006), Doğan (2005), Enginün (2001), Göğebakan (2004), Taştan (2000), Tural (1982, 1986), Türkeş (2001/2001), Yalçın (1992, 2003), Yalçın Çelik (2005) ve Yılmaz (2000)’a bakılabilir.